Financiën

03

Sociale Werkvoorziening

Per saldo realiseren we op de Sociale Werkvoorziening (SW) een nadeel van 55 duizend euro. Dit nadeel is als volgt opgebouwd:

Loonkosten SW en Nieuw Beschut (V 1,4 miljoen euro)
We hebben mede een hogere uitstroom SW medewerkers dan verwacht (voordeel 798 duizend euro). Verder is de toename van WSW subsidie per medewerker hoger dan de gemiddelde loonindexatie (voordeel 493 duizend euro). Overige afwijkingen geven een voordeel van 101 duizend euro.

Omzet en materiaalkosten SW (N 1,2 miljoen euro)
We hebben een lagere omzet uit detachering (576 duizend euro lagere baten). De uitstroom was hoger dan verwacht en daarnaast is gebleken dat we de detacheringsomzet te hoog hebben begroot. We hebben minder omzet iederz dan begroot (466 duizend euro lagere baten). Dit is het gevolg van een terugval in werkaanbod en lagere prijzen voor vervangend werk. Verder zijn de materiaalkosten 122 duizend euro hoger dan begroot.  

Bedrijfslasten (N 301 duizend euro)
We hebben hogere ambtelijke personeelskosten met name door veel langdurige ziekte, hiervoor was tijdelijke vervanging nodig (nadeel 166 duizend euro). Op overige bedrijfslasten hebben we een nadeel van 135 duizend euro doordat diverse kostenposten hoger uitvielen dan begroot en door afboeking van diverse activa.  

Overige verschillen (V 18 duizend euro)
Overige verschillen tellen op tot een voordeel van 18 duizend euro.

WIZ

Het voordeel op Werk in Zicht (WIZ) heeft drie oorzaken. Ten eerste heeft WIZ in 2023 van het rijk 299 duizend euro ontvangen voor begeleiding jongeren naar werk, voor de periode 2023-2024. Het gedeelte voor 2024 hebben we nog niet besteed (voordeel 202 duizend euro in 2023). Ten tweede hebben we een voordeel van 417 duizend euro doordat we minder hebben ingezet voor trajecten. Dit betreft onder meer het meerjarige project Kansrijk Opleiden. Dit wordt veelvuldig gebruikt en is daarmee een succes. Maar omdat de verdeling van middelen over de jaren anders verloopt dan verwacht, realiseren we in 2023 een voordeel van 349 duizend euro. Als de huidige voortgang door blijft lopen, worden de middelen de komende jaren goed besteed. Ten slotte hebben we 239 duizend euro lagere lasten, onder meer doordat we 112 duizend euro kosten hebben doorbelast aan verschillende projecten.

ESF

Voor de periode oktober 2022 - december 2023 heeft de arbeidsmarktregio 2,7 miljoen euro subsidie ontvangen vanuit het Europees Sociaal Fonds (ESF). Hiervan is 874 duizend euro beschikbaar voor Groningen. We hebben 87 duizend euro ingezet als extra dekking van de basisbanen. De overige middelen hebben we niet ingezet in 2023 omdat de lasten tegenover de subsidie gedekt zijn binnen de reguliere begroting. Conform voorgaande jaren stellen wij voor het resultaat toe te voegen aan de ESF reserve om deze in te kunnen zetten voor de doelgroep.

Werk- en Ontwikkelprogramma

We hebben 195 duizend euro minder brede loonkostensubsidie (LKS) ingezet doordat er minder plaatsingen waren dan verwacht. De toeleiding is nog laag doordat de gebiedsgerichte aanpak net is gestart. Daarnaast vraagt de complexiteit van de doelgroep meer tijd. Verder hebben we 94 duizend euro minder in kunnen zetten voor het ontwikkelbudget gebieden omdat de kennismaking met de wijken en lokale initiatieven meer tijd kost. Overige verschillen ten slotte tellen op tot een voordeel van 26 duizend euro.

Werkpremie

Vanuit het coalitieakkoord is in de begroting van 2023 700 duizend euro budget opgenomen voor bijverdienen in de bijstand. Hiervan is 448 duizend euro toegekend. Dit is lager dan begroot doordat de werkpremie aan minder mensen is toegekend dan verwacht en doordat de toegekende premie per inwoner lager uitvalt dan verwacht.

Inburgering

Voor inburgering is in 2022 en 2023 in totaal 845 duizend euro aan extra middelen beschikbaar gesteld. Daarnaast hebben we in de meicirculaire 2023 223 duizend euro ontvangen voor maatschappelijke begeleiding. Wij besteden de middelen aan extra formatie bij Thuisin050 en het GKB (financiële ontzorging).
Als gevolg van de huidige formatie van Thuisin050 hebben we in 2023 minder in hoeven zetten dan verwacht (voordeel 168 duizend euro). Daarnaast hebben we een voordeel van 183 duizend euro doordat we de kosten van de taalcoaches uit reguliere middelen budget hebben gedekt. Verder zijn er nog enkele overige verschillen (voordeel 43 duizend euro), waardoor het totale voordeel 394 duizend euro bedraagt.

RMT

In 2023 hebben we 292 duizend euro begroot voor uitvoeringskosten van het Regionaal Mobiliteits Team (RMT) en 450 duizend euro voor trajecten van deelnemers. Omdat we van het rijk middelen ontvangen voor de uitvoeringskosten en we de kosten voor trajecten volledig kunnen declareren, zijn tegenover de lasten even hoge baten begroot.
De afwijking tussen realisatie en begroting in 2023 komt met name doordat we 814 duizend euro hogere lasten en baten hebben voor trajecten. Oorzaak is dat we de financiële omvang van de trajecten nog niet konden inschatten in 2023.   

Overige verschillen

Door overige verschillen in baten en lasten hebben we per saldo een nadeel van 81 duizend euro.

Energietoeslag

Via de decembercirculaire 2022 en de meicirculaire 2023 is in totaal 28,3 miljoen euro beschikbaar gesteld voor uitkering van energietoeslagen in 2023. Omdat het aantal verstrekkingen lager is dan verwacht en lager is dan vorig jaar, levert dit een voordeel op van 2,8 miljoen euro. Een van de oorzaken is de aanpassing van de referteperiode door het rijk waardoor minder mensen voor de energietoeslag in aanmerking komen.

BUIG

De ontwikkeling van het aantal uitkeringen was in Groningen tot het laatste kwartaal gunstiger dan landelijk. In het laatste kwartaal zien we een ontwikkeling in Groningen die vergelijkbaar is met het landelijk gemiddelde. Door het gunstige verloop in 2023 hebben we een voordeel van 2,0 miljoen euro op de lasten. De uitgaven voor de reguliere bijstand (WWB) waren 1,6 miljoen euro lager dan begroot en de uitgaven voor de overige regelingen (IOAW, IOAZ en BBZ levensonderhoud) waren 0,4 miljoen euro lager. Aan de batenkant hebben we een voordeel doordat het Rijk bij haar definitieve budgettering voor 2023 van een grotere stijging van uitgaven is uitgegaan dan waarschijnlijk in 2023 wordt gerealiseerd (macro-overraming).

Schuldhulpverlening

Het voordelige resultaat voor schuldhulpverlening heeft drie oorzaken. Ten eerste hebben we in 2021 en 2022 in totaal 1,9 miljoen euro aan extra rijksmiddelen ontvangen voor de verwachte benodigde extra inzet voor vroegsignalering en bijzondere bijstand. Wij werken hiervoor aan 'uitvoeringsplannen intensivering Schuldhulpverlening'. We zijn in 2023 gestart met implementatie hiervan binnen het GKB maar een deel van de plannen is nog niet gereed. van de extra middelen hebben wij daardoor 1,7 miljoen euro niet in kunnen zetten in 2023. Ten tweede hebben we een nadeel van 346 duizend euro op personeelskosten. Dit is het gevolg van extra inzet door onder meer ziekte, ICT problemen en de deelname aan het project VASD. Ten slotte hebben wij in 2023 222 duizend euro hogere baten, met name door hogere eigen bijdragen voor beschermingsbewind.

Hulppakket energiekosten en inflatie

In november 2022 heeft uw raad als onderdeel van het "Noodpakket energiekosten en inflatie"
een toeslag van 600 euro beschikbaar gesteld voor de groep inwoners met een inkomen tussen 120% en 140% van het sociaal minimum. Het restant van het hiervoor beschikbare budget van 2022 (2,3 miljoen euro) is overgeheveld naar 2023. We hebben deze middelen in 2023 ingezet voor nagekomen aanvragen over 2022. Daarnaast heeft het College bij het vaststellen van de beleidsregels eenmalige energietoeslag begin november 2023 besloten om de doelgroep 120-140% ook 400 euro energietoeslag te verstrekken over 2023. Ook deze verstrekkingen zijn gedaan ten laste van het restantsaldo van het noodpakket. In totaal hebben wij van het bedrag van 2,3 miljoen euro 1,3 miljoen euro ingezet en resteert 976 duizend euro.
Onderdeel van het hulppakket dat uw raad in november 2022 ter beschikking stelde was ook een budget van 2,0 miljoen euro in 2022 voor financiële problemen en regie en voor uitbreiding van de Stadjerspas en het maatwerkbudget. Een deel van dit budget is eveneens overgeheveld naar 2023. Met name door een geringer beroep op het maatwerkbudget resteert hiervan nog 267 duizend euro.

Individuele inkomenstoeslag

Het voordeel op individuele inkomenstoeslag heeft twee oorzaken. In 2023 is vanuit het coalitieakkoord 1,0 miljoen euro toegevoegd voor de verlaging van de referteperiode naar 2 jaar. Omdat er minder verstrekkingen waren dan waar we bij het coalitieakkoord vanuit zijn gegaan, hebben we hier een voordeel van 253 duizend euro.
Daarnaast is vanuit het coalitieakkoord 557 duizend euro beschikbaar gesteld voor het actief benaderen van mensen net boven het minimum die de regeling niet gebruiken. Wij hebben hiervoor het plan 'Armoede en schulden' opgesteld dat medio 2023 gereed was. Door de hiervoor benodigde tijd en onze inzet voor de hulppakketten hebben wij het bedrag van 557 duizend euro in 2023 nog niet kunnen besteden. Dit doen wij vanaf 2024.

Intensivering aanpak van armoede en schulden

In het coalitieakkoord is 700 duizend euro toegekend voor intensivering van de aanpak van armoede en schulden. Zoals aangegeven in de brief ‘Brede aanpak armoede en schulden’ hebben wij gewerkt aan een uitvoeringsplan voor structurele inzet van de middelen. Dit plan is inmiddels gereed maar door de vertraging daarbij hebben we 353 duizend euro niet ingezet.

Energietoeslag studenten

Voor de energietoeslag studenten was in 2023 2,85 miljoen euro beschikbaar. Hiervan is 2,7 miljoen euro toegevoegd aan de reserve voor dekking van de studietoeslag 2024-2027. Het resterende bedrag was beschikbaar voor studenten die vanwege hoge energiekosten een beroep doen op bijzondere bijstand. Van dit bedrag hebben wij 103 duizend euro niet ingezet.
Verder hebben we in 2022 een voorziening getroffen voor studenten die bezwaar hadden aangetekend inzake de energietoeslag 2022. Een gedeelte van deze voorziening hebben we ingezet in 2023. Het niet ingezette deel valt vrij in 2023 (voordeel 322 duizend euro).

Individuele studietoeslag

Als gevolg van toegenomen problematiek is het aantal aanvragen en verstrekkingen van individuele studietoeslag in 2023 fors gestegen (59%). De stijging is in lijn met de landelijke trend. Daarnaast zijn in 2023 de normbedragen verhoogd. Hierdoor hebben wij een tekort van 982 duizend euro.

Bijzondere bijstand

We verwachten een nadelige afwijking van 732 duizend euro op bijzondere bijstand. We hebben hogere uitgaven voor onder meer kredietverstrekking aan statushouders, vergoedingen rechtsbijstand, energie, witgoed en de maaltijdvoorziening. Omdat vanuit Toekomst met perspectief 300 duizend euro beschikbaar is voor eventuele tekorten op minimaregelingen, wordt het nadeel verlaagd tot 732 duizend euro.

Kindertoeslagaffaire

We hebben 509 duizend euro ingezet voor vergoedingen voor gedupeerden en uitvoeringskosten van de WIJ en het projectteam. We hebben hiervoor 549 duizend euro aan baten ontvangen van het rijk. Dit betreft de rijksvergoeding van de kosten van gedupeerden (volledige vergoeding) en de rijksbijdragen die worden bepaald op basis van normen vermenigvuldigd met de aantallen gedupeerden en plannen van aanpak. Per saldo hebben we een voordeel van 40 duizend euro.

Overige verschillen

De overige verschillen tellen op tot een voordeel van 519 duizend euro.