Financiën

04

Gemeentefonds

Het Gemeentefonds laat over 2023 een voordelig resultaat zien van 2,3 miljoen euro. De afwijking wordt met name verklaard door extra verstrekte rijksmiddelen en een bijstelling van de maatstaf huishoudens met een laag inkomen en bijstelling van de ozb-belastingcapaciteit (in 2022 en 2023).
Via de taakmutaties en integratie- en decentralisatie-uitkeringen ontvangen wij via decembercirculaire 18,9 miljoen euro. Daarvan hebben wij 18,2 miljoen euro al in de begroting 2023 verwerkt. Het gaat hier vooral om 17,1 miljoen euro energietoelage. De aanvullende uitkering bedraagt daarmee 0,7 miljoen euro.
De bijstelling van de maatstaf huishoudens met een laag inkomen levert een voordeel op van 7,3 miljoen euro. Deze maatstaf kunnen wij niet zelfstandig schatten omdat deze afhankelijk is van landelijke ontwikkelingen en er nog op landelijk niveau correcties worden gemaakt voor verschillen in grootte en samenstelling van het gestandaardiseerd inkomen van de huishoudens. Een mogelijk structurele doorwerking van deze maatstaf wordt betrokken bij de actualisatie van het financieel meerjarenbeeld in het voorjaar 2024.
Onze OZB-belastingcapaciteit blijkt in 2022 hoger te zijn dan geraamd waardoor het resultaat gemeentefonds in 2023 ruim 5 miljoen lager wordt.
Overige bijstellingen geven een nadelig resultaat van afgerond 300 duizend euro.

Dividenden

Aan dividenden boekten wij een incidenteel voordeel van 1,3 miljoen euro. Dit voordeel wordt vooral gerealiseerd door een hogere dividenduitkering van Enexis en de BNG over 2022. Het dividend van Enexis is 1,2 miljoen euro hoger dan begroot in verband met de boekwinst die is behaald op de verkoop van deelneming Fudura in 2022. Deze meevaller is incidenteel. Daarnaast ligt het dividend van BNG 115 duizend euro hoger dan begroot door de goede gang van zaken in 2022.

Treasury

Het rentevoordeel op de langlopende financiering bedroeg in 2023 2,2 miljoen euro. Dit komt voor een deel doordat de reserves en voorzieningen hoger lagen dan begroot. Daarnaast waren de investeringen lager dan begroot. Het gevolg is dat we minder langlopende leningen hoefden aan te trekken. Dat leidde weer tot lagere rentelasten. Eind 2023 hebben we een nieuwe langlopende lening van 40 miljoen euro afgesloten. Bij het samenstellen van de begroting 2023 zijn we uitgegaan van 140 miljoen euro aan nieuwe leningen.
In de begroting 2023 hanteerden we voor de korte rente (looptijden korter dan een jaar) een rentepercentage van 0%. In werkelijkheid lag dit percentage veel hoger. Zo ontvingen wij op onze tegoeden gemiddeld 3,15% rente. Dit leidde per saldo tot een voordeel van 1,0 miljoen euro.
De rente over de kapitaalverstrekking (dat is de rentetoerekening vanuit treasury aan de programma’s) wordt berekend over de standen per 1 januari. Die standen waren lager dan begroot en leidt tot een nadeel van 0,2 miljoen euro.

Onroerend zaakbelasting

We realiseren een meeropbrengst OZB van 2,4 miljoen euro. Dit wordt met name verklaard doordat de economische waarde van een aantal grote objecten (niet-woningen) in de stad hoger uit valt dan ten tijde van de berekening van de tarieven werd voorzien. Op dat moment waren de taxaties van een aantal grote objecten (niet-woningen) niet afgerond en voor het niet getaxeerde deel hebben we aannames gedaan.

Logiesbelasting

De aanslagen logiesbelasting worden pas na afloop van het belastingjaar opgelegd. Zo zijn de aanslagen van 2022 pas in de tweede helft van 2023 opgelegd. In 2023 hebben we een meeropbrengst van 395 duizend euro gerealiseerd. De effecten van corona zijn geringer geweest dan waar in de raming rekening mee was gehouden.

Vrijval compensatie OZB

Bedrijven in Haren en Ten Boer betalen na de herindeling meer OZB dan daarvoor. Daarom is voor deze bedrijven tot en met 2023 een compensatieregeling getroffen. Er hebben minder bedrijven gebruik van gemaakt dan verwacht en dat resulteert in een voordeel van 163 duizend euro.

Overig

De overige verschillen tellen op tot 45 duizend euro nadeel.

Vrijval post onvoorzien

In de begroting was een stelpost onvoorzien geraamd van 179 duizend euro. Via een begrotingswijziging is hiervan 150 duizend euro besteed ter dekking van de effecten van het slechte weer op het bevrijdingsfestival. Per saldo resteert een vrijval van 29 duizend euro.