Financiën

03

Noodpakket energiekosten en inflatie

In november 2022 heeft uw raad voor het "Noodpakket energiekosten en inflatie" een budget van 14,1 miljoen euro ter beschikking gesteld. Onderdeel van het pakket was een budget van 3 miljoen euro voor sociale basis en bedrijven. Doordat de regeling eind 2022 in werking is getreden is dit bedrag vanuit 2022 toegevoegd aan de begroting 2023. In 2023 is een deel van deze maatregelen uitgevoerd. Een bedrag van 1,1 miljoen euro is niet ingezet.

Mantelzorg WMO

We hebben 150 duizend euro intensiveringsmiddelen ontvangen voor verbetering van ondersteuning mantelzorgers. Door knelpunten in personele bezetting is de nadere uitwerking van beleid vertraagd en hebben we dit bedrag in 2023 niet kunnen besteden. Op het reguliere budget hebben we 177 duizend euro voordeel, deels door de inzet van middelen uit SPUK GALA.

SPUK Integraal Zorgakkoord (IZA)

Vanuit de specifieke uitkering Integraal Zorgakkoord (IZA) zijn middelen in de regio beschikbaar gekomen waardoor wij gemeentelijke budgetten voor dit doel niet volledig hebben ingezet.

Versterking sociale basis

In de decembercirculaire 2022 hebben wij 112 duizend euro ontvangen voor het versterken van de sociale basis. Wij hebben dit budget in 2023 niet besteed omdat wij hiervoor middelen uit SPUK GALA hebben ingezet.

Tijdelijke subsidieregeling dorpshuizen - SPUK GALA

In september zijn we met gelden vanuit SPUK Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA) gestart met de 'Tijdelijke subsidieregeling buurt- en dorpshuizen, versterken sociale basis'. De bijbehorende baten zijn per abuis verwerkt in de begroting van beleidsveld 3.3.2, waardoor wij hier een voordeel realiseren ten opzichte van de begroting en onder beleidsveld 3.3.2. een even groot nadeel.

Overige verschillen

Door overige verschillen in lasten en baten hebben we een voordeel van 476 duizend euro.

SPUK Integraal Zorgakkoord (IZA)

We hebben van het rijk de specifieke uitkering Integraal Zorgakkoord (IZA) ontvangen. Dit betreft middelen om regionaal in te zetten waarbij Groningen als mandaatgemeente optreedt. In 2023 zijn niet alle middelen ingezet. Hierdoor hebben wij minder lasten en baten dan begroot.  

Diverse SPUKS waaronder GALA

We hebben van het rijk diverse specifieke uitkeringen ontvangen op het gebied van gezondheid. Omdat we deze middelen niet volledig hebben kunnen inzetten, voornamelijk door de late toekenning van SPUK GALA en het opstarten van enkele activiteiten, hebben we 744 duizend euro minder lasten en baten dan begroot. Daarnaast hebben we 262 duizend euro lagere baten door een verschuiving tussen beleidsvelden. De ontvangst van SPUK GALA inzake dorps- en buurthuizen is begroot in beleidsveld 3.3.2 maar is gerealiseerd in beleidsveld 3.3.1.   

Overige verschillen

Overige verschillen leiden per saldo tot een voordeel van 158 duizend euro.

Jeugdhulp

Ten opzichte van de begroting van 74,6 miljoen euro bedraagt het nadeel 10,2 miljoen euro. Dit heeft de volgende oorzaken.

Hogere realisatie jeugdhulp 2022 (N 3,3 miljoen euro)
De definitieve realisatie 2022 is 3,3 miljoen euro hoger uitgevallen dan werd verwacht bij het opstellen van de begroting 2023. Deze hogere realisatie werkt structureel door.

Indexatie (N 0,9 miljoen euro)
Door de stijgende lasten is de compensatie voor de prijsindexering gebaseerd op een te laag bedrag, dit geeft een nadeel van 0,9 miljoen euro.

Basis jeugdhulp (N 1,0 miljoen euro)
Op 1 januari 2023 zijn we met de Basis jeugdhulp gestart. De aanname hierbij was dat alle nieuwe ondersteuningsvragen op het gebied van individuele- en gezinsbegeleiding, die binnenkomen bij WIJ Groningen of bij de huisartsen, via de Basis jeugdhulp georganiseerd worden. Doordat de praktijk toch iets weerbarstiger is gebleken en vanaf 1 januari 2023 niet alle bovengenoemde ondersteuningsvragen via Basis jeugdhulp bekostigd worden, is sprake van een incidenteel nadeel van 1,0 miljoen euro op deze lichtere producten.

Solidaire (regionale) kosten (N 0,2 miljoen euro)
De solidaire (regionale) kosten zijn 0,2 miljoen euro hoger, onder meer door hogere kosten voor Jeugdzorg Plus.

Overige toename kosten zorg in natura (N 4,1 miljoen euro)
We zien door toenemende complexiteit van problematiek de kosten stijgen. Doordat er meer volume per cliënt (uren/dagdelen/etmalen/stuks) ingezet wordt, stijgen de gemiddelde kosten per cliënt met meer dan de prijsindex. Specifiek zien we vanaf de zomer 2022 het aantal cliënten en het volume per cliënt in de dagbesteding/dagbehandeling stijgen. Daarnaast verstrekken we meer subsidies in het kader van de inzet van collectieve jeugdhulp.

PGB (V 0,2 miljoen euro)
Door een daling van het aantal cliënten met PGB is er een voordeel op de PGB lasten ontstaan van 0,2 miljoen euro.

Afwijking in het budget (N 0,9 miljoen euro)
Het budget is ruim 0,9 miljoen euro lager enerzijds door een structurele uitname uit het gemeentefonds in verband met de uitvoeringskosten van de SVB (0,1 miljoen euro) en anderzijds door incidentele uitnamen in het kader van de subsidieregeling ‘verlagen werkdruk gecertificeerde instellingen voor jeugdbescherming en -reclassering’ (0,2 miljoen euro) en voor de compensatieregeling voogdij 18+ (0,5 miljoen euro). Daarnaast is het budget verlaagd met de taakstelling ‘intensivering stapelingsaanpak’ (0,2 miljoen euro).

Jeugd - Diverse SPUKS

Wij ontvangen van het rijk diverse SPUKS voor jeugdhulp. Over 2023 zijn de baten en lasten 749 duizend euro hoger dan begroot doordat wij de begroting niet tijdig hebben kunnen aanpassen.  

Jeugd - Regionale Transformatieagenda

In de regionale transformatieagenda Jeugdhulp zijn de inhoudelijke ontwikkelopgaven voor de komende jaren voor de jeugdhulpregio Groningen uitgewerkt. Om de transformatiebeweging te bevorderen is een fonds beschikbaar waarvan wij penvoerder zijn. In 2023 hebben wij de beschikbare middelen deels kunnen besteden. We hebben ze ingezet om te sturen op afronding van in gang gezette activiteiten en we hebben gerichte verbetervoorstellen gedaan voor de toekomst. We hebben 581 duizend euro niet ingezet in 2023.

WMO zorgkosten

De Wmo zorgkosten zijn in 2023 met 1,7 miljoen euro gestegen naar 48,2 miljoen euro. Toch is er een voordeel ten opzichte van de begroting van 3,8 miljoen euro. De technische verwerking van extra loon- en prijsstijgingen geeft een voordeel van 1 miljoen euro. Verder was het aantal indicaties huishoudelijke hulp lager dan verwacht (0,9 miljoen euro) en was er een voordeel door lagere indicatieomvang en verzilvering (0,5 miljoen euro). Daarnaast vallen de kosten voor hulpmiddelen/woonvoorzieningen mee (0,9 miljoen euro). Dit is onder meer het gevolg van het nieuwe contract dat hier, in tegenstelling tot elders in het land, geen kostenverhogend effect had. Ten slotte hebben we een voordeel van 0,5 miljoen euro door afroming overwinst van een GON aanbieder.

Beschermd Wonen

Het resultaat voor de centrumregeling Beschermd Wonen bedraagt 6,8 miljoen euro voordelig voor de regio (alle Groninger gemeenten). Enerzijds zijn de zorgkosten hoger dan begroot als gevolg van hogere cliëntenaantallen en een hogere indicatiewaarde. Anderzijds is de rijksbijdrage met 2,9 miljoen euro gestegen en zijn de uitvoeringskosten 0,3 miljoen euro lager dan begroot. Daarnaast is een buffer van 4,2 miljoen euro voor eventuele ontwikkelingen in de zorgkosten vrijgevallen ten gunste van het resultaat. Het aandeel van de gemeente Groningen in het regioresultaat bedraagt 2,5 miljoen euro.

IZA - Specifieke Uitkering

Vanuit de specifieke uitkering IZA (Integraal Zorgakkoord) zijn middelen in de regio beschikbaar gekomen waardoor wij gemeentelijke budgetten voor dit doel niet volledig hebben ingezet.

Intensiveringsmiddelen coalitieakkoord

Onze inzet op intensiveringsvraagstukken in 2023 heeft niet altijd tot volledige besteding van de beschikbare middelen geleid. We hebben in totaal 864 duizend euro voordeel op de volgende intensiveringen:

• 10. Woonzorgvisie. De middelen voor 'samenwerking woningcorporaties' (budget 50 duizend euro) hebben we niet hoeven besteden omdat voor de in 2023 gemaakte afspraken geen investering nodig bleek. Bij het onderdeel ‘inzet langer zelfstandig wonen’ (budget 200 duizend euro) hebben we 140 duizend euro voordeel omdat we voor het Uitvoeringsprogramma Ouder en Wijzer middelen uit SPUK GALA hebben ingezet. Voor 'programmatisch wonen' (budget 50 duizend euro) hebben we 30 duizend euro ingezet en van de middelen resteert nog 20 duizend euro.
• 12. Woon-opvang, Winteropvang voor buitenslapers, intensiveringsbudget 230 duizend euro. De voorbereidingstijd om de volledige interventie te organiseren is langer dan gedacht. Daarnaast zijn lasten voor passende winternoodopvang gedekt uit het budget voor maatschappelijke opvang. Op het intensiveringsbudget woonopvang hebben we daardoor 105 duizend euro voordeel.
• 15. Aanpak mensenhandel, intensiveringsbudget 300 duizend euro. We hebben volop geïnvesteerd in signalering en bewustwording. Wat betreft het onderdeel ‘passende opvang’ hebben we nog niet alle middelen in kunnen zetten. We hebben daardoor 95 duizend euro voordeel.
• 16. Aanpak mensen met onbegrepen gedrag, intensiveringsbudget 190 duizend euro. Voor diverse onderdelen hebben we dekking gevonden bij andere eenmalige dekkingsbronnen. Hierdoor hebben wij een voordeel van 175 duizend euro.
• 69. Borging werkwijze en lerend netwerk stapeling sociaal domein, intensiveringsbudget 90 duizend euro. Wij hebben 73 duizend euro voordeel omdat we minder kosten hadden voor communicatie en externe deskundigheid. Dit jaar stond met name in het teken van het neerzetten van praktijkverbindersteams in de verschillende gebieden en het versterken en uitbreiden van het lerend netwerk.
• 70. Fijnmazig wijkvervoer, intensiveringsbudget 300 duizend euro. In 2023 hebben wij het overleg met wijkinitiatieven geïntensiveerd en subsidiemogelijkheden onder de aandacht gebracht. Dit heeft geleid tot een fors hogere uitvraag over 2024 door meer wijkaanbieders. In 2023 is slechts beperkt gebruik gemaakt van het budget, zodat hiervan nog 206 duizend euro resteert.

WvGGZ

Het budget van de WvGGZ is structureel hoger dan de daadwerkelijke uitputting. In 2023 hebben we een voordeel van 391 duizend euro, onder meer doordat we middelen vanuit SPUK IZA hebben ingezet (80 duizend euro).

Overige verschillen

Overige verschillen leiden per saldo tot een nadeel van 205 duizend euro.

Maatschappelijke Opvang

In de Maatschappelijke Opvang worden voorzieningen georganiseerd voor alle inwoners van de provincie Groningen. Dit gebeurt namens alle Groninger gemeenten vanuit het programma Beschermd Wonen & Opvang. De structurele kosten voor opvang zijn grotendeels gedekt door de reguliere rijksbijdrage (DUMO). Daarnaast is 11,5 miljoen euro beschikbaar aan incidentele middelen uit voorgaande jaren. Hiervan hebben wij in 2023 al 2 miljoen euro moeten inzetten. In 2023 levert dit nog een voordeel op van 9,9 miljoen euro. Het restant zetten wij komende jaren in omdat de structurele uitgaven hoger zijn dan de structurele inkomsten.

Vrouwenopvang en huiselijk geweld

Wij ontvangen voor de periode 2022-2025 jaarlijks middelen om het toekomstscenario kind- en gezinsbescherming in de regio in te voeren en extra ondersteuning te kunnen organiseren voor gezinnen met meervoudige problematiek. In de begroting 2023 betreft dit een budget van 1,3 miljoen euro. Doordat de implementatie middels proeftuinen en werkgroepen pas in 2024 zal starten hebben we in 2023 een incidenteel resultaat van 1 miljoen euro.
Daarnaast hebben we binnen de huidige personele bezetting nog geen aanvullende inzet kunnen realiseren op het aandachtsgebied schadelijke praktijken (voordeel 300 duizend euro). Verder is de subsidie 2022 voor Veilig Thuis lager vastgesteld (voordeel 141 duizend euro) en hebben we voor verschillende activiteiten dekking gevonden bij SPUK IZA (voordeel 433 duizend euro).
Het totale voordeel in 2023 bedraagt 2 miljoen euro. Dit zetten wij de komende jaren in omdat de structurele uitgaven hoger zijn dan de structurele inkomsten.

SPUK Landelijke Vreemdelingenvoorzieningen (LVV)

De pilot Landelijke Vreemdelingenvoorzieningen (LVV) wordt door het rijk gefinancierd via een SPUK. In 2023 werden de subsidies van 2021 en 2022 inclusief de uitgaven voor de nieuwbouw bij stichting Inlia definitief vastgesteld. Er hebben door de nieuwbouw noodzakelijke nabetalingen plaatsgevonden met als gevolg een kostenoverschrijding van 494 duizend euro. Over 2023 is de subsidie voor stichting Inlia lager vastgesteld (voordeel 76 duizend euro). Per saldo resteert een lastenoverschrijding van 418 duizend euro. De baten uit de SPUK die hier tegenover staan zijn eveneens hoger dan begroot.  

Overige verschillen

Overige verschillen leiden per saldo tot een voordeel van 56 duizend euro.