Toelichting op de lokale heffingen
Woonlasten
Om een beeld te geven van de lokale lastendruk in vergelijking met die in andere gemeenten in Nederland maken we gebruik van gegevens uit de publicatie ‘Kerngegevens belastingen grote gemeenten 2023’ van de stichting COELO. Onderzoeksinstituut COELO, verbonden aan de Rijksuniversiteit Groningen, verricht jaarlijks onderzoek naar de gemeentelijke woonlasten in de veertig grootste gemeenten in Nederland. In het overzicht zijn de woonlasten 2022 en 2023 voor een meerpersoonshuishouden in een woning met gemiddelde waarde van de gemeente Groningen afgezet tegen die van het gemiddelde van de G 40.
Woonlasten per jaar | 2022 | 2023 | ||
|---|---|---|---|---|
Groningen | G 40 | Groningen | G 40 | |
Onroerende zaakbelasting | 562 | 347 | 588 | 375 |
Afvalstoffenheffing | 362 | 342 | 375 | 360 |
Rioolheffing | 141 | 186 | 155 | 194 |
Totaal woonlasten | 1.065 | 875 | 1.118 | 929 |
Net als in 2022 lagen de woonlasten hoger dan het gemiddelde van de G 40. De stijging in de woonlasten in 2023 ten opzichte van 2022 is met 5,0% lager uitgevallen dan de stijging van het gemiddelde van de G 40, dat 6,2% bedraagt.
Onroerende zaakbelasting
We realiseren een meeropbrengst OZB van 2,4 miljoen euro. Dit wordt met name verklaard doordat de
economische waarde van een aantal grote objecten (niet-woningen) in de stad hoger uit valt dan ten tijde van de berekening van de tarieven werd voorzien. Op dat moment waren de taxaties van een aantal grote objecten (niet-woningen) niet afgerond en voor het niet getaxeerde deel hebben we aannames gedaan. In werkelijkheid vallen de taxaties hoger uit.
Logiesbelasting
De aanslagen logiesbelasting worden pas na afloop van het belastingjaar opgelegd. Zo zijn de aanslagen van 2022 pas in de tweede helft van 2023 opgelegd. In 2023 hebben we een meeropbrengst van 395 duizend euro gerealiseerd. De effecten van corona zijn geringer geweest dan waar in de raming rekening mee was gehouden.
Precariobelasting
In 2023 is door het hogere aantal bouwactiviteiten meer gebruik gemaakt van de openbare ruimte. Dit is de belangrijkste oorzaak voor de hogere opbrengsten uit precariobelasting van 440 duizend euro.
Parkeren
De baten zijn in 2023 5,7 miljoen euro hoger dan begroot. Hiervoor is een aantal redenen te noemen. De begroting 2023 is opgesteld in het voorjaar 2022. In het voorjaar 2022 waren de corona-effecten nog steeds zichtbaar en trad er nog in slechts beperkte mate herstel op. Pas vanaf de zomer 2022 begon het herstel echt in te treden. We hielden voor 2023 wel rekening met een flinke verbetering van het resultaat ten opzichte van 2022, maar de gerealiseerde omzetcijfers komen daar dus ruimschoots bovenuit. Ook het slechte weer in de zomermaanden heeft veel bezoekers naar de binnenstad getrokken. Uiteindelijk heeft dit voor de parkeergarages (Parkeergelden privaatrechtelijk) geleid tot 2 miljoen hogere inkomsten. Bij Parkeerbelasting liggen de opbrengsten van straatparkeren 2,7 miljoen hoger. De opbrengsten uit naheffingsaanslagen parkeerbelasting zijn 0,9 miljoen hoger uitgevallen.
Leges
In het algemeen geldt dat als de inkomsten lager uitvallen, de lasten minder afnemen dan de inkomsten waardoor de kostendekkendheid afneemt (en omgekeerd). Dit komt omdat de vaste lasten niet meteen kunnen worden afgebouwd. De leges hebben in 2023 in totaal een kostendekkendheid van 91%. Ten opzichte van de begroting 2023 is de kostendekkendheid met 5%-punt lager uitgevallen. Dit komt vooral door de afname van de legesopbrengsten bouwactiviteiten. Geen van de drie clusters van de legesverordening komt boven de 100% kostendekkendheid uit.
Burgerzaken
Door afgifte van meer legesproducten, met name reisdocumenten, rijbewijzen en afschriften Burgerlijke Stand (BS) hebben we een meeropbrengst van 400 duizend euro ten opzichte van de actuele begroting. Tegenover deze hogere baten staan ook deels hogere lasten. De totale kostendekkendheid van de producten burgerzaken komt uit op een gewogen gemiddelde van 76%. Begroot was 71%.
Bouwleges
In 2023 zijn de gerealiseerde opbrengsten uit de bouwleges ca. 1,5 miljoen euro lager dan begroot. Enerzijds is het aantal vergunningsaanvragen gedaald in 2023. Daarnaast zijn de legesopbrengsten van grote bouwprojecten lager dan begroot. Dit wordt vooral veroorzaakt door de huidige onzekere marktomstandigheden in de bouwsector die onder meer gekenmerkt worden door hoge bouwkosten en tekorten aan materialen en personeel.
Afvalstoffenheffing
De opbrengsten zijn hoger dan begroot, doordat de vergoeding van Nedvang voor inzamelingskosten PMD is vastgesteld op 14 euro per ton. Dat leidt tot een voordeel van 500 duizend euro. Ook het ontvangen dividend van Omrin levert een voordeel van 200 duizend euro op. Daarentegen zien we de opbrengsten van de afvalstoffenheffing dalen doordat de groei in het aantal aansluitingen lager is uitgevallen dan geprognosticeerd.
Rioolheffing
De baten zijn 300 duizend euro lager uitgevallen doordat de groei in het aantal aansluitingen lager is uitgevallen dan geprognosticeerd.
Begrafenisrechten/lijkbezorgingsrechten
Vanaf begin 2023 is het niet meer mogelijk om grafonderhoud voor een langere periode af te kopen. Ten tijde van het opstellen van de begroting is nog geen rekening gehouden met deze wijziging waardoor de gerealiseerde inkomsten lager zijn uitgevallen.
Havengelden
Na de corona-periode verblijven er meer boten op onze ligplekken dan ervoor. De begroting was al bijgesteld naar boven. Maar toch zijn de baten hoger uitgevallen.